Czy kiedyś, przy okazji wizyty w parku, zwróciłaś/eś uwagę w jaki sposób chodzą gołębie? Wiem, nietypowy początek artykułu na blogu dotyczącym fizjoterapii i wad postawy. Jednak ktoś kiedyś skojarzył problem dotyczący chodu dzieci właśnie ze sposobem chodzenia tych ptaków. A mowa mianowicie o tym, że dziecko stawia stopy do środka podczas chodzenia i jest to dość powszechny sposób chodu.
Chód gołębi (ang. intoeing), czyli dziecko stawia stopy do środka
W trakcie chodu stopy powinny się ustawiać się w linii prostej, czasem się jednak zdarza, że ustawiają się one do wewnątrz.
Czy powinno to niepokoić rodziców? Czy dziecko z tego wyrośnie?
Jest kilka możliwych przyczyn występowania u dziecka chodu z ustawianiem stóp do środka:
- stopa obraca się do środka,
- kość piszczelowa obraca się do środka,
- kość udowa obraca się do środka.
Zmiany te mogą nastąpić zarówno w wyniku zmian kostnych, nieprawidłowego ułożenia w łonie matki, dysbalansu mięśniowego oraz nieprawidłowych nawyków.
Bardzo ważne jest w jakim wieku taki chód wystąpi i czy jest symetryczny.
Dlaczego dziecko stawia stopy do środka? Kluczowa jest diagnostyka
Kiedy stopa skręca do środka...
W trakcie oceny kształtu stopy, widoczne jest, że stopa jest bardziej zwrócona do wewnątrz niż powinna. Jej brzeg przyśrodkowy jest wygięty w łuk (tak jakby palce chciały zbliżyć się do pięty). Przywiedzione przodostopie jest schorzeniem, w którym chód gołębi jest spowodowany kształtem stopy. Może być to zmiana elastyczna lub sztywna. Powinna być zdiagnozowana zaraz po urodzeniu i poddana terapii jeszcze w okresie niemowlęcym, jeszcze zanim dziecko zacznie chodzić.
Kiedy piszczel obraca się do środka...
Torsja piszczeli ma miejsce, gdy kość piszczelowa jest lekko skręcona do środka między kolanem a kostką. Jest to najczęstsza przyczyna chodzenia ze stopami do środka i jest zwykle diagnozowana, gdy dzieci zaczynają chodzić. Najczęściej dotyczy obu nóg. Zwykle ustępuje bez leczenia do 8 roku życia. Występujące nieprawidłowe wzorce ruchowe można zniwelować lub poprawić po ukończeniu 7 lub 8 roku życia. Poprawa może być jednak trudniejsza, gdy dojdzie do zmian kostnych.
Kiedy udo obraca się do środka...
Spontaniczna korekcja może nastąpić do 8 roku życia i jest ona wynikiem rozwojowych zmian przodoskręcenia kości udowej. O przodoskręceniu pisałam już w artykule na temat siadu w literę W. Po tym wieku poprawę można uzyskać poprzez aktywności mięśniowe, pracę stabilizacyjną, oraz pozycyjną korekcję.
Moje dziecko stawia stopy do wewnątrz. Kiedy udać się na konsultację?
Generalnie im wcześniej tym lepiej. Im później zostanie postawiona diagnoza, tym trudniej jest uzyskać poprawę z powodu wyuczonych wzorców ruchowych oraz adaptacji mięśni i kości do takiego ustawienia.
Jeśli zauważyłeś chód gołębi, który się rozwinął z biegiem czasu albo wystąpił niedawno.
Zalecamy, aby udać się do fizjoterapeuty, gdy:
– twoje dziecko często się potyka,
– martwisz się o to jak chodzi lub biega,
– coś w budowie jego stóp lub nóg cię martwi,
– dziecko odczuwa ból w stopach, nogach lub biodrach,
– w rodzinie występowały problemy ze stopami albo nogami.
Jak diagnozuje się chód gołębi?
Diagnozę stawia się przy pomocy badania klinicznego. Fizjoterapeuta szuka przyczyny problemu korzystając z wachlarza narzędzi. Gromadzi dokładny wywiad, ogląda postawę dziecka w pozycji stojącej i siedzącej, sprawdza chód dziecka, bada zakresy ruchu, siłę poszczególnych mięśni oraz wykonuje testy funkcjonalne. Może być konieczne wykonanie badania obrazowego w celu wykluczenia stanów patologicznych.
Czy zakładanie dziecku butów na odwrót, może wyeliminować stawianie stóp do wewnątrz?
Dawniej zakładanie butów odwrotnie (prawy na lewą, lewy na prawą) było jedną z rekomendowanych metod leczenia chodu gołębiego. Przy obecnym stanie wiedzy stosowanie takiej metody nie jest zalecane. Również buty ortopedyczne nie poprawią chodu. Tak jak wcześniej pisałam, nie zawsze problem tkwi w stopie, a stopa do prawidłowego rozwoju powinna mieć możliwość dynamicznej pracy (co niestety sztywne buty jej ograniczają). Jak dobrać właściwe obuwie dla dziecka?
Czy można coś zrobić, aby poprawić ustawienie stóp dziecka w chodzie?
Żeby zmienić ustawienie stóp w staniu lub w chodzie, efektywny program ćwiczeń powinien zawierać
- rozciąganie napiętych mm kończyn dolnych,
- wzmacnianie osłabionych grup mięśniowych,
- torowanie prawidłowego ustawienia kończyn dolnych,
- ćwiczenia poprawiające koordynację i balans.
To poprawi ogólne funkcje ruchowe dziecka, nawet jeśli mimo wszystko będzie potrzebne bardziej inwazyjne leczenie.
Jak widać nie możemy traktować tak samo wszystkich dzieci, które stawiają stopy do środka. Przyczyn może być kilka i potrzeba uważnej diagnostyki, aby znaleźć tę właściwą dla danego dziecka. Dopiero wtedy należy wdrożyć odpowiedni plan terapii.
