Na dobór krzesła czy ławki w szkole zazwyczaj nie mamy wpływu. Możemy jednak świadomie wybrać krzesło do biurka dla dziecka. Zawsze powtarzam pacjentom, jak ważny dla zdrowia jest ruch, ale siedzenia nie da się uniknąć. Odrabianie lekcji, czytanie książek, rysowanie czy granie na komputerze to czynności wykonywane na siedząco. A jeśli dojdzie do tego nauka zdalna (oby nie!), krzesło dla dziecka staje się jeszcze ważniejsze w kształtowaniu jego postawy!
Jaki fotel dla dziecka będzie odpowiedni?
Niestety nie ma złotej zasady doboru krzesła dla dziecka. Podobnie jak z butami – nie mogę polecić wszystkim swoim pacjentom jednego modelu, bo każda para stóp jest inna.
Odwiedzając salon meblowy zabierzmy ze sobą swoją pociechę. Pozwólmy jej przetestować wybrane krzesło biurowe dla dzieci. Nie chodzi tutaj wyłącznie o to, by trafić w gust ucznia. Może to oczywiście zachęcić go do korzystania z ergonomicznego fotela (zamiast np. kanapy). Chodzi jednak przede wszystkim o to, by dziecko „przymierzyło się” do krzesła. Należy je dopasować do dziecka, a nie odwrotnie!
Cechy ergonomicznego krzesła dla dziecka
Wybierając krzesło biurowe dla dzieci powinniśmy je rozpatrzyć w trzech płaszczyznach. Nie tylko jego wysokość jest ważna. Ponownie na myśl przychodzi mi analogia do butów. Wybierając obuwie dla dzieci zwracamy uwagę nie tylko na długość wkładki, lecz także jego szerokość i wysokość. Więcej na ten temat możesz przeczytać w naszym artykule „10 wskazówek, jak dobrać buty dla dziecka”. Krzesło dla dziecka ma trzy główne parametry:
- wysokość – należy ją dobrać zarówno do wysokości dziecka, jak i biurka,
- szerokość siedziska – w jej przypadku powinniśmy zwrócić uwagę na szerokość bioder dziecka i jego tuszę,
- głębokość siedziska – powinna zależeć od długości ud dziecka.
Jeżeli wybierzemy fotel dla dziecka z regulacją tych parametrów, wystarczy na dłużej. Jak dobrze wiadomo, prędkość wzrostu dziecka może naprawdę zaskoczyć! Wybranie tego typu krzesła do biurka dla dziecka nie nastręcza obecnie trudności. Może natomiast pomóc optymalnie podeprzeć jego plecy.
Prawidłowa pozycja przy komputerze
Ułożenie stóp w pozycji siedzącej
Od stóp wszystko się zaczyna. Siedząc przy biurku, dziecko powinno opierać całe stopy na podłodze. Wysokość krzesła do biurka dla dziecka powinna być tak dobrana, by jego nogi zginały się w biodrach i kolanach pod kątem 90 stopni. Jest to o tyle istotne, że tylko w ten sposób zapewnimy kręgosłupowi odpowiednią stabilizację. Dobrze ustawione stopy to dobrze ustawiona miednica, a tym samym prawidłowo ustawiony kręgosłup.
Należy pilnować, by cała powierzchnia pośladków leżała na siedzisku krzesła. Ciężar ciała powinien spoczywać na guzach kulszowych oraz kości guzicznej. Jeżeli miednica jest podwinięta (bo np. dziecko zsuwa się z krzesła albo siedzi na jego skraju), to cały ciężar spoczywa na kości krzyżowej. Kręgosłup ulega wtedy kifotyzacji, czyli zaokrągleniu. To może zaś doprowadzić do zniesienia lordozy lędźwiowej, a w konsekwencji wykształcenia wady postawy (np. pleców okrągłych).
Co ważne, pośladki powinny być obciążone symetrycznie. Asymetria w obciążeniu nóg przy staniu lub pośladków przy siedzeniu może prowadzić do rozwinięcia skoliozy. Problem możemy dostrzec, gdy tułów siedzącego dziecka jest wychylony w jedną lub drugą stronę.
Warto zwrócić też uwagę na to, czy dziecko nie ma tendencji do podwijania jednej nogi i siedzenia na niej!
Prawidłowa pozycja kręgosłupa i głowy przy siedzeniu
Kręgosłup przy siedzeniu należy ustawić w elongacji oraz postawie aktywnej. Co to znaczy? Dobrze, by dziecko unikało garbienia. Skulona postawa może prowadzić do wytworzenia przykurczów mięśniowych. Te w konsekwencji przyczyniają się do wystąpienia wad postawy.
Najlepiej, aby głowa przy siedzeniu stanowiła przedłużenie kręgosłupa. Większość z nas ma tendencję do protrakcji głowy, czyli jej wysunięcia do przodu. To wpływa na ustawienie kręgosłupa szyjnego i piersiowego oraz napięcie mięśni głowy i szyi. Utrzymywanie głowy w protrakcji może skończyć się dolegliwościami bólowymi i wykształceniem wad postawy.
Ostatnim elementem prawidłowej pozycji przy komputerze są łokcie. Optymalne jest ustawienie ich w kącie prostym lub delikatnie rozwartym, z całkowicie podpartymi przedramionami. Brak podparcia przedramion może prowadzić do nadmiernego napięcia mięśni czworobocznych (tzw. kaptura). Ono zaś przekłada się na ból barków, szyi i głowy.
Co zamiast krzesła do biurka dla dziecka?
Prawidłowa pozycja przy siedzeniu daje układowi nerwowemu dziecka odetchnąć. Przekłada się to na wyższy poziom skupienia podczas nauki i efektywniejszą pracę przy biurku. Można powiedzieć, że nieobciążony koniecznością kompensowania nieprawidłowej postawy układ nerwowy ma więcej zasobów, by wspomóc ucznia przyswajającego wiedzę.
Przy biurku nie trzeba jednak wyłącznie siedzieć. Prawidłowa postawa to dobry start, ale jej utrzymanie stanowi spore wyzwanie. Po chwili nawet osoba dorosła zacznie się wiercić i zmieniać swoją pozycję na krześle. Dzieci bywają natomiast dużo mniej cierpliwe.
To z tego powodu coraz częściej słyszymy o rozwiązaniach alternatywnych. Zamiast krzesła dla dziecka można wybrać rozwiązanie, które umożliwia częste zmienianie pozycji. Istnieją biurka regulowane, pozwalające przechodzić z siedzenia do stania, a nawet biurka z rowerkiem stacjonarnym (cycling desks). Te innowacje idealnie odpowiadają na podstawową potrzebę ciała, czyli potrzebę ruchu!
Jeśli zauważymy, że siedzące przy biurku dziecko zaczyna się wiercić lub narzekać, to znak, że czas na przerwę. Dobrze, by wstało od biurka i poruszało się trochę na stojąco. Po takiej przerwie do nauki wróci z nową energią!
Zastanawiasz się, czy wybrany model fotela dla dziecka jest odpowiedni? Kliknij poniżej i dołącz do naszej zamkniętej grupy na Facebooku! Inni rodzice z pewnością chętnie podzielą się swoimi doświadczeniami. Na grupie chętnie wypowiadają się także specjaliści.
Bibliografia:
Chaoqun Li, Yuqi Zhao, Zhenghui Yu, Xu Han, Xiang Lin, Li Wen, Sagittal imbalance of the spine is associated with poor sitting posture among primary and secondary school students in China: a cross-sectional study, BMC Muskuloskeletal Disord., 2022 Jan 28;23(1):98
Elham Gheysvandi, Iman Dianat, Rashid Heidarimoghadam, Leili Tapak, Akram Karimi-Shahanjarini, Forouzan Rezapur-Shahkolai, Neck and shoulder pain among elementary school students: prevalence and its risk factors, BMC Public Health, 2019 Oct 16;19(1):1299
T Guirado, C Chambonnière, JP Chaput, L Metz, D Thivel, M Duclos, Effects of Classroom Active desks on children and adolescents’ physical sedentary behavior, academic achievements and overall health: a systematic review, Int J Environ res Public Health. 2021 Mar 10;18(6):2828.
