Czy możliwe jest, aby mięśnie odpowiedzialne za przeżuwanie mogły wpływać w jakiś sposób na postawę ciała? Zdecydowanie tak!
Budowa ciała człowieka jest skomplikowana. Każdy, nawet najmniejszy element ma swoje przeznaczenie i działa na podstawie określonego „mechanizmu”.
Związek między wadami zgryzu czy narządu żucia a postawą ciała nieustannie budzi zainteresowanie. Aby to zrozumieć musimy zapoznać się stawem skroniowo – żuchwowym.
Staw skroniowo-żuchwowy często jest źródłem różnych dolegliwości.
A zatem w jaki sposób działa staw skroniowo-żuchwowy (SSŻ)? Na co dzień nie zastanawiamy się jak wiele różnorodnych ruchów wykonuje on każdego dnia. Jedząc, mówiąc, wyrażając swoje emocje, sprawiamy, że intensywnie pracuje. Dziennie SSŻ wykonuje ponad 2000 ruchów! Jest to jeden z najbardziej skomplikowanych stawów w naszym organizmie. W czasie spożywania posiłku, podczas gryzienia, żucia staw skroniowo-żuchwowy może być w różny sposób obciążany, co może prowadzić do jego dysfunkcji. Zaburzenia te mogą powodować m. in. takie dolegliwości jak bóle głowy, uszu, zęba, szumy uszne, klikania w stawach, uczucie bólu podczas otwierania ust, ziewania albo w czasie jedzenia. Dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego to problem dotykający nie tylko dorosłych, ale także dzieci.
Kompensacje mają konsekwencje.
Dysfunkcję stawu skroniowo-żuchwowego można określić jako „triadę dysfunkcji”. Dotyczy ona trzech głównych obszarów: zaburzeń samego stawu, obecności bólu oraz dysfunkcji mięśniowo-powięziowej. Dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego mogą wpływać na pozycję ustawienia ramion, kręgosłupa, miednicy i nóg. Poprzez powstanie kompensacji w ciele (czyli swego rodzaju adaptacji), minimalizowany jest dyskomfort z powodu bólu (np. w szyi). Niestety wpływa to na zmianę ustawienia odcinka szyjnego kręgosłupa, a tym samym zmianę postawy całego ciała.
Przodozgryz i tyłozgryz. Nieprawidłowy zgryz - nieprawidłowa postawa.
Odcinek szyjny kręgosłupa ściśle związany jest z czaszką i układem żucia poprzez m. in. stawy, więzadła, mięśnie. Zatem czy nieprawidłowy zgryz może mieć wpływ na przyjmowaną postawę? Zdecydowanie tak! Wady zgryzu, np. przodo- lub tyłozgryz, będą miały wpływ na postawę. Zanim zgłębimy temat, na wstępnie przybliżę czym są wspomniane wady. Jako przodozgryz określamy wadę zgryzu polegająca na wysunięciu do przodu dolnego łuku zębowego. W wyglądzie twarzy możemy dostrzec wysuniętą brodę bądź dolną wargę. Tyłozgryz określamy wadę zgryzu polegająca na wysunięciu do przodu górnego łuku zębowego oraz cofnięciu łuku dolnego. W wyglądzie twarzy tyłozgryz charakteryzuje się m. in. cofniętą brodą.
Wada zgryzu a postawa ciała.
U osób z tyłozgryzem występuje przesunięcie do przodu postawy ciała spowodowane wysunięciem głowy, pogłębieniem krzywizn kręgosłupa: lordozy i kifozy. Wada ta wpływa na przesunięcie położenia środka ciężkości ciała do przodu. powoduje pogorszenie stabilności chodu. Natomiast osoby z przodozgryzem prezentują postawę przesuniętą do tyłu. Dzieci z wadami postawy ciała wykazują poważniejsze wady zgryzu niż dzieci z prawidłową postawą. Co ciekawe, badania wskazują, że zmiana położenia żuchwy może wpływać na środek nacisku stopy na podłoże.
Twoje dziecko ma wadę wymowy? Sprawdź postawę!
Kolejnym elementem układanki objawów dziecka z wadą postawy i zgryzu jest wada wymowy.
Dziecko, które ma wady wymowy i nieprawidłowy zgryz, powinno być zdiagnozowane pod kątem zmian kręgosłupa i odwrotnie. Jeżeli występuje wada postawy, powinna być wdrożona rehabilitacja, aby zapobiec rozwojowi nieprawidłowości w obszarze ustno-twarzowym. Dlaczego jest to ważne? Z powodu ustawienia języka. Brzmi dziwnie? Postaram się wszystko wytłumaczyć.
Prawidłowa "postawa" języka.
Język powinien by ustawiony na podniebieniu w pozycji wertykalno-horyzontalnej. To taka pozycja, w której czubek języka znajduje się w miejscu pomiędzy wałkiem dziąsłowym a górnymi siekaczami tuż przy podniebieniu twardym, a boki języka przyklejone są do zębów trzonowych. Jeżeli język ma prawidłową ruchomość, ustawia się w pozycji prawidłowej, obserwujemy prawidłową długość wędzidełka, a głowa ustawiona jest prawidłowo, nie powinno być żadnych problemów. W sytuacji, gdy język przyjmuje nieprawidłową pozycję powinniśmy zbadać również ustawienie głowy np. czy jest wysunięta do przodu lub tyłu. Dlaczego jest to tak ważne? Ponieważ język jest grupą mięśni, a nieprawidłowe ustawienie szyi wpłynie na zmiany w prawidłowym ich działaniu, ustawieniu kości gnykowej lub zaburzenia krtani. Z tego powodu, gdy praca języka jest nieprawidłowa (np. występuje wada wymowy) powinniśmy sprawdzić postawę ciała oraz napięcia mięśniowe w odcinku szyjnym kręgosłupa. W takich sytuacjach ważna jest współpraca pomiędzy specjalistami, aby najbardziej kompleksowo podejść do danego dziecka.
Bibliografia:
- Silvestrini-Biavati A, Migliorati M, Demarziani E, Tecco S, Silvestrini-Biavati P, Polimeni A, Saccucci M, Clinical association between teeth malocclusions, wrong posture and ocular convergence disorders: an epidemiological investigation on primary school children, BMC Pediatrics, 2013; 13(12)
- Saito ET, Akashi PM, Sacco Ide C, Global body posture evaluation in patients with temporomandibular joint disorder. Clinics., 2009; 64(1):35-9,
- Dağ C, Demirel A, Özalp N, Can Temporomandibular Joint Disorders Be Diagnosed Beforehand by Assessment of Postural Irregularities?, J Pediatr Res 2019;6(2):104-9
- Rakesh N, Yashoda Devi BK, Patil DJ, Nagi R, Assessment of cervical spine postural disorders in patients with temporomandibular dysfunction: a radiographic evaluation, Oral Radiol, Oral Radiology, 2014; 30(1)
- Cuccia A., Caradonna C., The relationship between the stomatognathic system and body posture, Clinics (Sao Paulo),2009;64(1):61-6
- Gogola A, Saulicz E, Matyja M, Linek P, Myśliwiec A, Tuczyńska A, Molicka D, Assessment of connection between the bite plane and body posture in children and teenagers, Dev Period Med. 2014; 18(4):453-8
- Cortese S, Mondello A, Galarza R, Biondi A, Postural alterations as a risk factor for temporomandibular disorders, Acta Odontol Latinoam. 2017; 30(2):57-61
- Sakaguchi K, Mehta NR, Abdallah EF, Forgione AG, Hirayama H, Kawasaki T, Yokoyama A, Examination of the Relationship Between Mandibular Position and Body Posture, Cranio., 2007; 25(4):237-49
- Jabłońska J, Wilczyński J, Wady postawy a wady wymowy, Pediatr Med Rodz 2017, 13 (4): 470–478
- Anequini A, Cremonez AA. Disfunção da articulação temporomandibular, Lins, SP: Centro Universitário Católico de Lins; 2009
